สรุปสาระสำคัญของบทความ
“Exposure assessment of aflatoxins in Thai peanut consumption” งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
1. ความเป็นมา
อะฟลาทอกซิน (Aflatoxins; AFs) เป็นสารพิษที่สร้างโดยเชื้อรา Aspergillus flavus และ A. parasiticus มักพบในอาหารและวัตถุดิบ เช่น ข้าวกล้อง พริกแห้ง พริกป่น อาหารแห้ง เครื่องเทศ กาแฟ และถั่วลิสง
AFs โดยเฉพาะ Aflatoxin B1 (AFB1) ถูกจัดเป็นสารก่อมะเร็งกลุ่มที่ 1 โดย IARC และทนต่อความร้อนมากกว่า 260 องศา ทำให้ไม่ถูกทำลายด้วยการปรุงอาหาร
ถั่วลิสงเป็นส่วนประกอบหลักในอาหารไทยหลายชนิด เช่น ผัดไทย ส้มตำ ต้มยำกุ้ง จึงมีความเสี่ยงต่อการได้รับสารพิษนี้
2. วิธีการศึกษา
เก็บตัวอย่าง ถั่วลิสงดิบ คั่ว และบด จำนวน 60 ตัวอย่าง จากตลาดค้าปลีกและค้าส่งในกรุงเทพฯ ระหว่าง พ.ย. 2013 – ม.ค. 2014
วิเคราะห์การปนเปื้อนอะฟลาทอกซินด้วยวิธีมาตรฐาน (AOAC) โดยใช้ HPLC
เปรียบเทียบประสิทธิภาพของคอลัมน์ตรวจสอบเชิงพาณิชย์ (AflaTest IAC) และคอลัมน์ที่พัฒนาขึ้นเอง (KU-AF02 IAC)
ประเมินการได้รับสารพิษ (exposure) โดยใช้ข้อมูลการบริโภคถั่วลิสงของคนไทยจากฐานข้อมูลของ ACFS
3. ผลการศึกษา
อัตราการปนเปื้อน
ถั่วลิสงดิบ: 80% พบ AFs
ถั่วลิสงคั่ว: 100% พบ AFs
ถั่วลิสงบด: 100% พบ AFs และมีระดับสูงที่สุด
ปริมาณการปนเปื้อนสูงสุด
ถั่วบด: AFs สูงสุด 362.48 ng/g (ค่าเฉลี่ย 68.22 ng/g)
ถั่วดิบ: ค่าเฉลี่ย 47.11 ng/g
ถั่วคั่ว: ค่าเฉลี่ยต่ำสุด 13.50 ng/g
ค่าการได้รับเฉลี่ย (Average daily intake)
ถั่วดิบ: 0.49 ng/kg bw/day
ถั่วคั่ว: 0.40 ng/kg bw/day
ถั่วบด: 2.13 ng/kg bw/day
กลุ่มเด็ก (6–9 ปี) ที่บริโภคถั่วบดในระดับสูง (97.5 percentile) มีการได้รับสูงสุดถึง 11.24 ng/kg bw/day
4. ความเสี่ยงต่อสุขภาพ
การบริโภคถั่วลิสงเป็นแหล่งหลักของการได้รับอะฟลาทอกซินในคนไทยถึง กว่า 90% ของปริมาณที่ได้รับจากอาหารทั้งหมด
การบริโภคถั่วลิสงเป็นสาเหตุของมะเร็งตับ และมะเร็งชนิดอื่นๆในประเทศไทย
5. ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ
ถั่วบด เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีความเสี่ยงสูงสุดต่อการได้รับอะฟลาทอกซิน
การปนเปื้อนในถั่วลิสงไทยยังเป็นปัญหาที่มีผลต่อสุขภาพประชาชน โดยเฉพาะผู้ที่บริโภคถั่วลิสงในปริมาณมาก
จำเป็นต้องมีมาตรการ ควบคุมคุณภาพตั้งแต่การผลิต เก็บเกี่ยว และแปรรูป รวมถึงการติดตามตรวจสอบอย่างเข้มงวด เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากอะฟลาทอกซิน
*** ประเทศไทยมีกฎหมายมาตรฐานบังคับสินค้าเกษตร การปนเปื้อนสารก่อมะเร็งอะฟลาทอกซินในถั่วลิสง ประกาศใช้มาสิบปีแล้ว แต่ไม่มีหน่วยงานรัฐไหนจะสนใจใช้บังคับ ผลลัพธ์ก็อย่างที่เห็นตกอยู่กับผู้บริโภค เป็นมะเร็งตายปีละเป็นแสนคน
“Exposure assessment of aflatoxins in Thai peanut consumption” งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
1. ความเป็นมา
อะฟลาทอกซิน (Aflatoxins; AFs) เป็นสารพิษที่สร้างโดยเชื้อรา Aspergillus flavus และ A. parasiticus มักพบในอาหารและวัตถุดิบ เช่น ข้าวกล้อง พริกแห้ง พริกป่น อาหารแห้ง เครื่องเทศ กาแฟ และถั่วลิสง
AFs โดยเฉพาะ Aflatoxin B1 (AFB1) ถูกจัดเป็นสารก่อมะเร็งกลุ่มที่ 1 โดย IARC และทนต่อความร้อนมากกว่า 260 องศา ทำให้ไม่ถูกทำลายด้วยการปรุงอาหาร
ถั่วลิสงเป็นส่วนประกอบหลักในอาหารไทยหลายชนิด เช่น ผัดไทย ส้มตำ ต้มยำกุ้ง จึงมีความเสี่ยงต่อการได้รับสารพิษนี้
2. วิธีการศึกษา
เก็บตัวอย่าง ถั่วลิสงดิบ คั่ว และบด จำนวน 60 ตัวอย่าง จากตลาดค้าปลีกและค้าส่งในกรุงเทพฯ ระหว่าง พ.ย. 2013 – ม.ค. 2014
วิเคราะห์การปนเปื้อนอะฟลาทอกซินด้วยวิธีมาตรฐาน (AOAC) โดยใช้ HPLC
เปรียบเทียบประสิทธิภาพของคอลัมน์ตรวจสอบเชิงพาณิชย์ (AflaTest IAC) และคอลัมน์ที่พัฒนาขึ้นเอง (KU-AF02 IAC)
ประเมินการได้รับสารพิษ (exposure) โดยใช้ข้อมูลการบริโภคถั่วลิสงของคนไทยจากฐานข้อมูลของ ACFS
3. ผลการศึกษา
อัตราการปนเปื้อน
ถั่วลิสงดิบ: 80% พบ AFs
ถั่วลิสงคั่ว: 100% พบ AFs
ถั่วลิสงบด: 100% พบ AFs และมีระดับสูงที่สุด
ปริมาณการปนเปื้อนสูงสุด
ถั่วบด: AFs สูงสุด 362.48 ng/g (ค่าเฉลี่ย 68.22 ng/g)
ถั่วดิบ: ค่าเฉลี่ย 47.11 ng/g
ถั่วคั่ว: ค่าเฉลี่ยต่ำสุด 13.50 ng/g
ค่าการได้รับเฉลี่ย (Average daily intake)
ถั่วดิบ: 0.49 ng/kg bw/day
ถั่วคั่ว: 0.40 ng/kg bw/day
ถั่วบด: 2.13 ng/kg bw/day
กลุ่มเด็ก (6–9 ปี) ที่บริโภคถั่วบดในระดับสูง (97.5 percentile) มีการได้รับสูงสุดถึง 11.24 ng/kg bw/day
4. ความเสี่ยงต่อสุขภาพ
การบริโภคถั่วลิสงเป็นแหล่งหลักของการได้รับอะฟลาทอกซินในคนไทยถึง กว่า 90% ของปริมาณที่ได้รับจากอาหารทั้งหมด
การบริโภคถั่วลิสงเป็นสาเหตุของมะเร็งตับ และมะเร็งชนิดอื่นๆในประเทศไทย
5. ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ
ถั่วบด เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีความเสี่ยงสูงสุดต่อการได้รับอะฟลาทอกซิน
การปนเปื้อนในถั่วลิสงไทยยังเป็นปัญหาที่มีผลต่อสุขภาพประชาชน โดยเฉพาะผู้ที่บริโภคถั่วลิสงในปริมาณมาก
จำเป็นต้องมีมาตรการ ควบคุมคุณภาพตั้งแต่การผลิต เก็บเกี่ยว และแปรรูป รวมถึงการติดตามตรวจสอบอย่างเข้มงวด เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากอะฟลาทอกซิน
*** ประเทศไทยมีกฎหมายมาตรฐานบังคับสินค้าเกษตร การปนเปื้อนสารก่อมะเร็งอะฟลาทอกซินในถั่วลิสง ประกาศใช้มาสิบปีแล้ว แต่ไม่มีหน่วยงานรัฐไหนจะสนใจใช้บังคับ ผลลัพธ์ก็อย่างที่เห็นตกอยู่กับผู้บริโภค เป็นมะเร็งตายปีละเป็นแสนคน