เชื้อโรคขี้แมวขึ้นสมอง หรือ Toxoplasma gondii โดยเชื้อนี้มักพบในสัตว์เลือดอุ่น โดยเฉพาะแมว พบได้ทั่วโลก คนติดต่อโดยกินเนื้อที่ปรุงไม่สุก กินอาหาร ดื่มน้ำที่มีการปนเปื้อนมูลแมวที่มีเชื้อ การสัมผัสกับบริเวณดินหรือกระบะเลี้ยงแมวแล้วล้างมือไม่สะอาด การถ่ายเลือด ปลูกถ่ายอวัยวะ และถ่ายทอดผ่านรกจากแม่สู่ลูก